NGỦ VÀ ĐI BỘ TRONG THIỀN ĐỊNH
Thị Giới dịch
Ngủ Với Tâm Bồ Đề
(Lama Zopa Rinpoche, Making Life Meaninful)
Có nhiều phương pháp thiền có thể thực hành trước khi ngủ. Có những phương pháp thiền định sâu xa trong mật giáo, nhưng một cách tổng quát, bạn có thể phát triển tâm bồ đề bằng suy nghĩ: “Mục tiêu cuộc đời tôi là giải thoát tất cả chúng sanh khỏi đau khổ và hướng dẫn họ đến hạnh phúc, nhất là sự hạnh phúc vô thượng của giác ngộ. Tôi có bổn phận nầy cho toàn thể pháp giới. Để thành tựu việc nầy, trước tiên tôi phải tự thân giác ngộ, do đó tôi phải tu tập thiền định trong giấc ngủ.” Với động lực phát trỉển tâm bồ đề, bạn đi vào giấc ngủ.
Một phương pháp thường được áp dụng khác là quán tưởng vị thầy của ḿnh trên gối ngủ, và khi nằm xuống, tưởng tượng như nằm trên đùi của thầy. Sau đó, với ḷng sùng kính, quán tưởng thầy là một với đức Phật, phát ra ḷng từ bị bao la đến khắp cả chúng sanh, và ngủ. Nếu thực hành phương pháp nầy, suốt giấc ngủ của bạn là một giấc ngủ đong đầy đạo đức, nguyên nhân cho đời sống hạnh phúc. Như vậy, bạn ngủ với ḷng sùng kính đối với vị thầy, đối với đức Phật, và với ḷng từ bị đối với hết thảy chúng sanh bằng việc nghĩ tưởng đến sự đau khổ của họ.
Bạn cũng có thể nghĩ khi ngủ bạn đang ở trong cơi tịnh độ của đức Phật, Bồ tát mà bạn đang tu tập. Thực hành nầy sẽ tạo ảnh hưởng sâu sắc trong tâm thức và tạo thiện nghiệp để được sanh vào cơi tịnh độ đó.
Bạn cũng có thể đi ngủ với ư tưởng từ bỏ, quán chiếu tính chất đau khổ của luân hồi, vô thường, chết v.v… hoặc thiền quán về tánh không hay tính duyên khởi, nh́n mọi sự như một giấc mơ hay một ảo ảnh, chỉ là những nhăn hiệu do tâm thức gán cho. Nếu bạn đi ngủ với tâm quán niệm rằng mọi sự vật hiện ra trước mắt do tâm thức dán nhăn hiệu cho chỉ là một giấc mơ, một ảo giác, sẽ giúp bạn nhận ra giấc mơ là giấc mơ và thực hành việc tu tập trong cả giấc mơ.
Thực hành bất cứ phương pháp nào ở trên, giấc ngủ của bạn sẽ là giấc ngủ trong chánh pháp và đức hạnh.
Thiền Đi Bộ (Hành Thiền)
(Walking Meditation của Ajahn Brahm)
Thiền đi bộ rất là tuyệt diệu, nhất là vào lúc sáng sớm. Thường thường khi chúng ta thức dậy vào buổi sáng, nhất là những người không có thói quen dậy sớm, cơ thể mệt mỏi và tâm thức lu mờ. Một trong những ưu điểm của Thiền Đi Bộ là chúng ta không bị ngủ gục khi đi bộ. Nếu mệt mỏi, đi bộ cũng làm kích thích một số năng lượng và tạo một trạng thái an b́nh.
Thiền Đi Bộ được đức Phật tán thán và thực hành. Đọc kinh điển, chúng ta thấy đức Phật thường đi bộ vào sáng sớm. Ngài không ngồi; ngài đi.
Nhiều vị tu sĩ, tăng và ni, đă giác ngộ trong lúc đi bộ. Đó là một cách rất có hiệu quả cho việc phát triển tâm an tịnh và nội chiếu. Tôi có biết một số vị tăng ở Thái Lan, phương pháp tu tập chính của các vi đó là đi bộ tham thiền. Các ngài rất ít ngồi, nhưng đi bộ rất nhiều, và nhiều vị đă đạt được sự quán chiếu sâu xa trong lúc đi bộ.
Một ích lợi khác của thiền đi bộ là rất thích hợp với những người gặp khó khăn trong việc ngồi lâu. Nếu thấy khó ngồi v́ cơ thể bị đau khi ngồi lâu th́ phương pháp rất thích hợp là đi bộ tham thiền.
Đừng cho rằng thiền đi bộ là lọai “thiền hạng hai.” Nếu bạn muốn dùng nhiều th́ giờ vào việc đi bộ tham thiền th́ đừng ngại. Nhưng hăy thực hành một cách cần mẫn và cẩn trọng. Quan sát xem bạn có đạt được niềm hạnh phúc từ sự yên b́nh khi bước đi hay không.