Thư ṭa soạn số 27
(tháng 02.2014)
MÙA HOA
Mọi sự mọi vật có vẻ trầm lắng khi đêm buông xuống. Những âm thanh thủ thỉ, nhẹ nhàng (của lời t́nh tự, thương yêu; lời trung thực, khiêm ái…) cho đến những âm thanh cuồng nộ từ các loại động cơ (của xe cộ, phi cơ, máy móc… cùng với những lời sáo ngữ, khoa trương, sỉ vả, bôi bác lẫn nhau), đă dịu xuống dần và im bặt trong đêm sâu. Có vẻ như con người mưu t́m cái đẹp cái hay cho cuộc đời (hay cho chính ḿnh) bằng những toan tính, mặc cả, biện giải, hơn-thua…, bằng sự tranh sống và biểu hiện sự tồn tại nổi trội của ḿnh; bằng việc làm mờ nhạt đi những đặc tính của kẻ khác. Nhưng trên thực tế, và trong ư nghĩa tương sinh, vẻ đẹp của đời sống không phải là loại trừ lẫn nhau. Hoa không giống như người. Tất cả loài hoa đều đơm nhụy và nở theo mùa của chúng. Dù có hương hay không hương, có sắc hay không sắc (theo cảm quan của con người), hoa vẫn nở, cho chính nó, bởi chính nó; không phải v́ hoa khác không nở mà nó phải nở, cũng không phải v́ hoa kia đă nở mà nó không nở. Hoa cũng chẳng tranh đua ǵ trong việc khép hay mở những cánh hoa của nó. Đúng thời và đúng chu kỳ th́ nở, chỉ đơn giản như thế. Người không giống như hoa. Trí khôn của loài người cho phép họ t́m ra những nguyên lư của không gian, thời gian, tác động hỗ tương giữa vật lư, tâm lư, sinh lư… áp dụng nhân quả vào những sáng chế, sáng tác, và sản xuất, tạo nên một đời sống đa h́nh, đa dạng, tiến bộ không ngừng nghỉ từ dạng thái thô kệch cho đến tinh vi, từ đơn giản cho đến phức tạp nhất. Thế nhưng con người chỉ thành công ở những ǵ cụ thể, hữu h́nh, trên những sản phẩm đa năng, đa dụng, tiện ích, và trên những đồng tiền, món vật nắm được trong tay, giữ được trong nhà hay ngoài xă hội. Luật nhân quả mà họ áp dụng là để đạt đến những thành tựu như thế. Tiến xa hơn chẳng qua là dùng những món vật hữu h́nh để mua lấy danh vọng và quyền lực. Khổ đau, phiền lụy không nhờ những thứ ấy mà vơi đi, trái lại, c̣n tăng lên đến vô hạn; không chỉ làm khổ ḿnh mà c̣n làm khổ cả những người chung quanh. Hiểu được nhân quả không thôi, chưa đủ. Phải thấy được sự tương sinh (có trong nhau), tương duyên (làm điều kiện cho nhau) giữa muôn sự, muôn vật, giữa con người và thiên nhiên, giữa cá nhân và tập thể. Đêm là đêm của ngày. Ngày là ngày của đêm. Đêm không phải là nhân hay quả của ngày; ngày cũng không phải là quả hay nhân của đêm. Cái này có v́ cái kia có. Không có cái này th́ cũng không có cái kia. Nhân quả cũng không phải là một diễn tŕnh nhất định trong chu kỳ ngày và đêm, tháng và năm, đời này và đời sau; mà chính ở trong từng khoảnh khắc hiện tiền. Ngay nơi khoảnh khắc ấy, gieo nhân hay không gieo nhân, khởi niệm hay không khởi niệm. Hệ lụy một đời hay nhiều kiếp, từ nơi ấy mà khởi xuất; cái vô tận vĩnh cửu, cũng từ nơi ấy mà bừng lên.
Đêm đă qua. Đă có tiếng xe chạy trên đường. Đâu đó có tiếng nói cười. Sương mù c̣n dày đặc nhưng bầu trời đă ửng sáng nơi phương đông. Hoa trong vườn lặng lẽ sắc, hương. Mùa xuân dường như bất tận.
|